Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm mô hình chính quyền địa phương 02 cấp và hoạt động của Trung tâm phục vụ hành chính công phường Thới Sơn, tỉnh An Giang vào ngày 21/7/2025. Ảnh: Dương Giang - TTXVN
Cần nhắc lại, Công điện này không phải là chỉ đạo đầu tiên từ Thủ tướng về cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh. Trước đó, ngày 26/3/2025, Nghị quyết 66/NQ-CP từng được Chính phủ ban hành về vấn đề này - với các mục tiêu đặt ra trong năm 2025: "Bảo đảm bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện đầu tư kinh doanh không cần thiết; giảm ít nhất 30% thời gian giải quyết của các thủ tục hành chính, 30% chi phí tuân thủ thủ tục hành chính".
Để rồi, sau hơn 4 tháng, các thống kê hiện tại cho thấy: Việc triển khai cải cách theo Nghị quyết 66/NQ-CP vẫn chưa diễn ra đồng đều trên toàn bộ máy hành chính.
Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm hỏi nhân dân thực hiện thủ tục hành chính tại Trung tâm phục vụ hành chính công phường Thới Sơn, tỉnh An Giang vào ngày 21/7/2025. Ảnh: Dương Giang - TTXVN
Tại đó, các bộ, cơ quan đã đạt được những kết quả nhất định: 115 thủ tục được cắt giảm, 118 điều kiện kinh doanh được loại bỏ, 691 thủ tục được đơn giản hóa. Nhưng ở hướng ngược lại, một số bộ, ngành có phương án cải cách dự kiến vẫn dưới ngưỡng tối thiểu "cắt giảm 30%" hoặc chưa trình phương án cắt giảm. Tương tự, việc nâng cấp hệ thống thông tin, đảm bảo chia sẻ dữ liệu để quá trình thực hiện thủ tục hành chính trong kinh doanh được thông suốt cũng còn nhiều vướng mắc.
Trong bối cảnh ấy, Công điện 127/CĐ-TTg có giá trị như một mệnh lệnh quyết liệt và cấp bách từ người đứng đầu Chính phủ. Không đưa ra những kêu gọi, khuyến nghị chung, chỉ đạo của Thủ tướng đi thẳng vào từng địa chỉ cụ thể, giao nhiệm vụ tới từng bộ, ngành, từng nhóm đầu việc, từng mốc thời gian. Tất cả đều mang tính bắt buộc và không có chỗ cho sự chậm trễ.
Đơn cử, Công điện đặt ra thời hạn: Trước ngày 15/8, tất cả các bộ, ngành phải hoàn thành, trình phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính và điều kiện kinh doanh. Tương tự, trước ngày này, việc nâng cấp, đảm bảo kết nối, chia sẻ dữ liệu trên hệ thống thông tin tại các bộ và các địa phương cần hoàn thiện. Rồi, trước 30/8, lãnh đạo các tỉnh thành phải hoàn thành việc rà soát, phê duyệt và tổ chức thực thi phương án cắt giảm thủ tục tại địa phương mình.
Hà Nội: Đưa robot vào phục vụ hành chính công. Giao diện trực quan của Robot AI giúp người dân thực hiện các thao tác dễ dàng. Ảnh: Nguyễn Thắng - TTXVN
Những mốc thời gian ấy không chỉ là các cột mốc tham chiếu hoặc gắn với những nhiệm vụ đơn lẻ. Đó là sự xác lập trách nhiệm cho mọi đơn vị - khi các ngày 15/8 và 30/8 trở thành những "deadline" đầy sức nặng, chi phối nhịp vận hành của toàn bộ máy.
Xa hơn, "deadline" ấy cũng là một thông điệp gợi mở từ Thủ tướng: Tiến độ thời gian cũng là thước đo năng lực tổ chức và trách nhiệm của từng người đứng đầu bộ, ngành, địa phương. Bởi, cải cách thủ tục hành chính không thể là quá trình kéo dài vô tận, và cũng không có ai có quyền trì hoãn chuyển động chung của cả hệ thống.
Ở góc nhìn khác, bên cạnh các "deadline", điểm thực sự nổi bật trong Công điện 127/CĐ-TTg là tinh thần kiên quyết buộc các bộ, ngành và địa phương phải cắt giảm đủ ngưỡng tối thiểu 30% ở từng mặt: thời gian, chi phí và điều kiện kinh doanh - những yếu tố từng có lúc tạo gánh nặng trực tiếp lên người dân, doanh nghiệp khi đối diện bộ máy hành chính.
Robot AI có thể di chuyển hỗ trợ người dân thực hiện các thao tác giải quyết thủ tục hành chính. Ảnh: Nguyễn Thắng - TTXVN
Thực tế, trong cách nghĩ của nhiều người, cải cách hành chính, cắt giảm thủ tục thường được hiểu như thay đổi giấy tờ, điều chỉnh biểu mẫu hoặc số hóa quy trình. Nhưng nếu chỉ dừng lại ở đó, cải cách sẽ không thể chạm tới bản chất mà Công điện nhấn mạnh. Bởi, yêu cầu "cắt giảm tối thiểu 30%" được đặt ra với tinh thần không thỏa hiệp cũng đồng nghĩa với việc từng cơ quan, từng bộ phận trong guồng máy phải tự loại bỏ, tinh giản những thủ tục, điều kiện đã lạc hậu một cách thực chất.
Ở đó, mỗi thủ tục bị cắt giảm, mỗi điều kiện kinh doanh được đơn giản hóa là một lần bộ máy Nhà nước chủ động gỡ bỏ những rào cản vốn đã kéo dài quá lâu, mở đường cho sự năng động mới trong phát triển xã hội. Và mỗi lần đi xa hơn "mốc tối thiểu" 30%, các bộ, ngành, địa phương càng cần đặt mình vào thế phải tự thích nghi, tự chuyển đổi từ tâm thế quản lý sang tinh thần phụng sự cộng đồng.
Trong chuyến thăm và làm việc tại tỉnh Quảng Nam, sáng 8/2/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính đến thăm, làm việc và khảo sát tình hình sản xuất, kinh doanh tại một số nhà máy trên địa bàn. Trong ảnh: Thủ tướng Phạm Minh Chính tham quan dây chuyền sản xuất của Tập đoàn THACO. Ảnh: Dương Giang - TTXVN
Từ phía người dân và doanh nghiệp, ý nghĩa của cắt giảm không chỉ là con số. Đó là từng phút thời gian, từng khoản chi phí, từng nỗi băn khoăn đã được trả lại từ những gì không còn phù hợp với thực tế của bộ máy hành chính. Với doanh nghiệp, 30% thời gian hay chi phí được giảm bớt chính là nguồn lực để mở rộng sản xuất, sáng tạo. Với người dân, đó là niềm tin vào một nền hành chính thân thiện, phục vụ thiết thực thay vì tạo thêm rào cản phiền hà trong các giao dịch hàng ngày.
Nhất quán và nối tiếp Nghị quyết 66/NQ-CP, Công điện của Thủ tướng không chỉ nhắc lại mục tiêu của cải cách, cắt giảm thủ tục liên quan đến sản xuất, kinh doanh, mà còn chuyển hóa chúng thành mệnh lệnh hành động với thời hạn cụ thể, đồng thời gắn kèm cơ chế công khai giám sát.
Trong chuyến thăm và làm việc tại tỉnh Quảng Nam, sáng 8/2/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính đến thăm, làm việc và khảo sát tình hình sản xuất, kinh doanh tại một số nhà máy trên địa bàn. Trong ảnh: Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm Công ty HS Hyosung Quảng Nam. Ảnh: Dương Giang-TTXVN
Chính sức ép ấy khiến từng đơn vị, từng cán bộ tiếp tục được đặt trước áp lực tự thay đổi - trong khi doanh nghiệp và người dân đứng trước cơ hội kiểm chứng hiệu quả thực sự, từ những cái đích mang tính cam kết được đặt ra.
Và xa hơn, "mệnh lệnh hành động" ấy cũng gắn với một chuyển động nền tảng được trông chờ từ hệ thống: Khi chính quyền dám buông bỏ những rào cản không còn cần thiết, xã hội có quyền kỳ vọng vào một môi trường kinh doanh minh bạch và một nền hành chính hiện đại, nơi không ai bị làm khó chỉ bởi những quy trình thiếu hợp lý hoặc lỗi thời.
Phê duyệt phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh thuộc phạm vi quản lý của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
Bài: Trí Uẩn
Báo Thể thao & Văn hóa